รายได้ของประเทศ มาจากการทำงาน ส่วนกำไรของประเทศ มาจากรายได้หักลบด้วยต้นทุน ซึ่งพลังงาน เป็นต้นทุนแฝงที่สำคัญ ตัวอย่างเช่น ผลิตภัณฑ์ผงซักฟอก ถ้าไล่เรียงกระบวนการแปรรูปวัตถุดิบไปจนถึงต้นทาง เราจะพบว่า ต้นทุนพลังงานที่แฝงอยู่นั้น จะมีอยู่ถึง 40% เลยทีเดียว และยิ่งถ้าเป็นผลิตภัณฑ์พลาสติก ต้นทุนพลังงานแฝงนั้นยังรวมถึงน้ำมันที่ถูกนำมาแปรรูปเป็น Polymer ด้วยอีก มูลค่าพลังงานแฝง ก็อาจสูงไปถึง 80% ของต้นทุนทั้งหมดได้ด้วยซ้ำ ดังนั้นแล้ว ประสิทธิภาพการใช้พลังงานของไทย อยู่ที่ไหน ในเวทีโลก และ ประชาคมอาเซียน ย่อมเป็นคำถามที่สำคัญยิ่ง
ในยุคที่มนุษย์เรายังพึ่งพลังงานฟอสซิล พลังงาน เป็นทรัพยากรที่ใช้แล้วหมดไป ถ้าเราใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ เกิดผลผลิตมาก ต่อการใช้ทรัพยากรที่ต่ำ ก็นับว่าเราใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ ประสิทธิภาพการใช้พลังงานในระดับประเทศ เมื่อเราเทียบประเทศไทยกับนานาประเทศ เราสามารถวัดได้โดยการเทียบรายได้ประชาชาติ (GDP) ต่อปริมาณพลังงานที่ใช้ ซึ่งเราเรียกวิธีการนี้ว่า การเปรียบเทียบประสิทธิภาพการใช้พลังงานเชิงเศรษฐศาสตร์ (Economic Energy Efficiency) [1]ในบทความนี้ จะใช้หน่วยนับของรายได้เป็น ดอลล่าร์สหรัฐ และหน่วยนับพลังงาน เป็น กิโลกรัมน้ำมันดิบ ซึ่งจะมีค่าพลังงานที่ 42 MJ เป็นสำคัญ
ประสิทธิภาพการใช้พลังงานของประเทศไทย อยู่ตรงไหนในเวทีโลก[2]
จากภาพข้างต้น ประเทศไทยเราใช้น้ำมันดิบ 1 กิโลกรัม เผา เกิดเป็นรายได้ 4.5 เหรียญ หรือประมาณ 135 บาท ในขณะที่ ฮ่องกง เขาใช้น้ำมันดิบ 1 กิโลกรัม เกิดเป็นรายได้ถึง 630 บาท ซึ่งหมายถึงว่า เขาใช้พลังงานได้มีประสิทธิภาพมากกว่าประเทศไทย 4.6 เท่า และ ประสิทธิภาพการใช้พลังงานของประเทศไทย ต่ำกว่าค่าเฉลี่ยของโลก ที่ 5.5 เหรียญ ต่อน้ำมัน 1 กิโลกรัม [2]
แล้วทีนี้ ในเวที AEC ล่ะ ประเทศไทยอยู่ตรงไหน [2][3][4]
เราจะมาเปรียบเทียบ ประสิทธิภาพการใช้พลังงานแบบเมทริกซ์กัน โดยเราจะเทียบประสิทธิภาพการใช้พลังงานเชิงเศรษฐศาสตร์ ไว้ในแกน X ส่วนแกน Y เป็นรายได้ประชาชาติ เราจะแบ่งกลุ่มประเทศออกได้ เป็น 4 กลุ่มใหญ่ๆ คือ
1. ประเทศที่มีประสิทธิภาพการใช้พลังงานสูง รายได้ต่อหัวสูง 2. ประเทศที่มีประสิทธิภาพการใช้พลังงานสูง รายได้ต่อหัวต่ำ 3. ประสิทธิภาพการใช้พลังงานต่ำ รายได้ต่อหัวสูง 4. ประสิทธิภาพการใช้พลังงานต่ำ รายได้ต่อหัวต่ำ
สำหรับประเทศไทย เทียบกับค่าเฉลี่ยของโลก เรามีรายได้ต่อหัว ต่ำ และประสิทธิภาพการใช้พลังงานของเราก็ยังไม่ดีนัก แถมซ้ำร้าย เมื่อเทียบกับประเทศเพื่อนบ้านในประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน แม้ เราจะมีรายได้ต่อหัวค่อนข้างสูง แต่ประสิทธิภาพการใช้พลังงานเชิงเศรษฐศาสตร์ของเราก็ยังต่ำกว่าประเทศเพื่อนบ้านของเรา
ประสิทธิภาพการใช้พลังงานที่ต่ำ นั่นอาจเป็นเพราะการที่เราเป็นประเทศอุตสาหกรรมเทียบกับ สปป ลาว กัมพูชา และ เวียดนาม ย่อมจะมีการใช้พลังงานต่อผลผลิตสูงกว่าประเทศเกษตรกรรม ในขณะที่เทคโนโลยีการผลิตเชิงอุตสาหกรรมในประเทศเหล่านั้นอาจมีประสิทธิภาพต่ำกว่าเราก็เป็นได้ แต่ทั้งนี้ ด้วยการเป็นประเทศอุตสาหกรรม พลังงานสำรองของประเทศไทยก็ย่อมจะถูกใช้หมดไปอย่างรวดเร็วกว่าประเทศเพื่อนบ้าน ที่ยังมีทรัพยากรเหลืออยู่เยอะ และยังมีการเกษตรเป็นตัวหนุนหลังอีก
การที่ประเทศเพื่อนบ้านพัฒนาอุตสาหกรรมหลังเรา เครื่องจักรที่นำเข้ามาใหม่ก็จะมีประสิทธิภาพสูงกว่าเครื่องจักรรุ่นเก่าที่ตกค้างอยู่ในภาคอุตสาหกรรมเป็นเวลานาน มันก็ยังเป็นเรื่องที่ต้องหนักใจอยู่ดี และต้องหาทางอนุรักษ์ เพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงานในภาคอุตสาหกรรมของเรา ขายความรู้มากขึ้น และพยายามที่จะส่งออกความรู้แทนสินค้าเข้าไปในกลุ่มประเทศประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
อ้างอิง
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น