ลัทธิทางการเมือง ไม่ว่าจะ เสรีนิยม หรือสังคมนิยม
มันก็เป็นเพียงแนวคิด ซึ่งการนำมาปฏิบัติ ใช้ปกครองได้
มันก็ต้องมีสิ่งที่เรียกว่าระบบ เข้ามาประกอบ
บทความนี้จะแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของสิ่งที่ถูกละเลยเวลากล่าวถึงการเป็น Liberal
ในประเทศไทย
เพื่อให้ได้มองเห็นกัน และเรียนรู้กันว่า มัน มีอะไรที่ขาดหายไป
ระบบ SOTUS ในไทย
เวลาเราพูดถึงระบบ SOTUS เราจะรู้จักกันก็แค่ว่า SOTUS เป็นการปกครองแบบ
Seniority ผู้แก่กว่ามีสิทธิ์มากกว่า ระบบ SOTUS มีปัญหามากมายในสังคมประชาธิปไตย
มันขัดแย้งกับหลักการใช้เหตุผลเป็นอย่างมาก มีความเสี่ยงต่อการเกิดสภาพรวบยอดทางอำนาจ
การกดขี่ การข่มเหง และ การคุกคามทางเพศ ตัวระบบ SOTUS ในประเทศอังกฤษ
เรียกว่า fagging system[1] ใช้ในโรงเรียนกินนอน ซึ่ง fag master มีหน้าที่บริหาร
และดูแลความเป็นอยู่ของรุ่นน้องให้สงบเรียบร้อย ระบบ fagging กำเนิดในช่วงปี
1824 โดย Dr. Thomas Arnold ซึ่งให้สิทธิ์เด็ก Senior ในชั้น
Form 6 ในการดูแลรุ่นน้อง โดยไม่ต้องแจ้งครู ซึ่งมีการปรับใช้ใน Eton ตัวระบบเองถูกลดบทบาทและยกเลิกในช่วงทศวรรตที่
1960 -80 เพราะแนวทางการจัดการลักษณะนี้ ไม่เอื้อต่อ การศึกษาแบบใหม่
ที่เน้นการพัฒนาเด็กให้เปิดกว้างทางความคิด
และยังเหลือก็แค่ธรรมเนียมปฏิบัติแบบไม่เป็นทางการในโรงเรียนที่สืบทอดระบบการสอนแบบอังกฤษมา[2] สำหรับในไทย ในมุมมองของนักวิจารณ์
เช่นของ สมเจียม ผู้โด่งดังในฐานะอาจารย์นักวิจารณ์ซ้ายจัด ก็เคยถึงกับกล่าวไว้ว่า
ระบบ SOTUS มันไม่มีอะไรดีเลย (ถ้ากล่าวแบบดราม่าก็คือ แม่งเหี้ยไปทั้งหมด) ในกลุ่มเฟซบุ๊ค
โซตัสแม่งเหี้ย [3][4]
Fagging หรือระบบต้นแบบของ Sotus
ทีนี้ ถ้า SOTUS มันไม่มีข้อดีเลยแล้วมันอยู่มาได้อย่างไร
ข้อดีของ SOTUS ก็คือมันเป็นระบบการปกครองที่ใช้งานได้ มี Chain
of command ชัดเจน ไม่ต้องใช้ทักษะและความรู้มากก็พอจะบริหารกันได้นั่นเอง
แต่ถ้าเทียบกับวิธีการปกครองที่ดีที่สุด มันก็ด้อยกว่าในเกือบทุกกรณีนั่นละ
แต่ว่าแต่ว่า แล้วไอ้วิธีการปกครองที่ดีที่สุด พวก เสรีนิยม หรือ Liberal ในประเทศไทย ได้เคยมียกกันมาหรือไม่?
สำหรับสังคม การมีระบบที่ห่วยๆแบบ SOTUS
ถ้าจะติว่ามันไม่ดี แน่นอน มีให้ติเยอะแยะ แต่ถ้าเทียบกับการไม่มีระบบ เป็น Anarchism
มันก็คนละเรื่อง การมีระบบ มีการปกครอง มีทางออก ให้กับความขัดแย้ง
แม้จะห่วยแค่ไหนมันก็ยังดีกว่าการไม่มีระบบวันยังค่ำ ทีนี้ ไอ้ระบบที่ดี ที่ Liberal
บ้านเราเรียกร้อง
มันควรเป็นอย่างไรล่ะ??
ถ้าตอบไม่ได้
ไอ้ Liberal ที่เรียกร้องกันตอนนี้ มันก็ Anarchist ดีๆนี่เอง
Anarchist ไม่ใช่ระบบ แต่มันคือสภาพไร้ระบบโดยสิ้นเชิง
เพื่อไม่ให้บทความนี้เกิดแง่คิดที่ดีกับ SOTUS มากไปนัก
เพราะไอ้คนเขียนเองก็ไม่ได้ปลื้มอะไรกับระบบนี้ ผมตอบให้แทนก็แล้วกัน
สิ่งที่จะมาทดแทน SOTUS ได้ อย่างน้อยที่สุดที่ผมเห็นก็คือใช้ระบบ Merit
ตอบแทนตามความสามารถ[5] ตัวระบบ Merit ก็ตั้งอยู่บนพื้นฐานว่า คนในระบบนี้
ต้องมีความสามารถในการใช้เหตุผลอยู่พอสมควร
มิฉะนั้นมันก็สามารถหลุดไปเป็นการเล่นพรรคเล่นพวก มีระบบการตรวจสอบ
แต่ก็ต้องมีความเชื่อใจ ซึ่ง มันก็จะกลายเป็นระบบสภานักเรียนทดแทน SOTUS ไป
และก็จะยังคงต้องมีระบบการลงโทษอยู่ดี
เพียงแต่กรณีนี้จะอยู่ภายใต้เงื่อนไขความโปร่งใส
รับรู้โดยประชาคมของนักเรียนและครูอาจารย์ บทสรุปนี้มันก็จะไม่ใช่ลักษณะของเสรีนิยมสุดขั้วอย่างที่พวก
Liberal ปัจจุบันกล่าวกัน เพราะ เสรีภาพ มีได้ โดยไม่ละเมิดสิทธิ์ผู้อื่น
ผู้ละเมิดสิทธิ์ผู้อื่น ก็ต้องได้รับการแก้ไข การแก้ไขนั้นมิได้จำกัดเฉพาะการลงโทษ
มีตั้งแต่ระดับการพูดคุยปรับความเข้าใจ มีการคาดโทษ จนถึง ตัดสิทธิ์ ลงโทษ ซึ่ง ยังไงๆมันก็ต้องมีน่ะแหละ
เพราะมนุษย์เราอยู่เป็นสังคม สังคมต้องมีการทำงานร่วมกัน
การทำงานร่วมกันก็ต้องมีระเบียบปฏิบัติ และมีระบบไว้ควบคุมความเบี่ยงเบน บทบาท
ของนักเรียนในชั้น ก็จะต้องเพิ่มความรับผิดชอบมากกว่าระบบ SOTUS ต้องใช้ความคิด
ใช้เหตุผลมากกว่า เพื่อค้ำจุนระบบ Merit ที่เป็นระบบการปกครองในชั้นเรียนไว้
ระบบการศึกษาอุดมคติที่นักเรียนตั้งใจเรียนรู้เอง
แต่ในภาคปฏิบัติ Merit Pay ก็มีปัญหาเรื่องการแก่งแย่งแข่งขันกันเกินควรส่งผลกระทบต่อสุขภาพจิตของนักเรียนด้วย เช่นกรณีของโรงเรียน Indiana School District ในอเมริกา [6] ในกรณีนี้ Merit
pay
อาจมีปัญหาว่าใช้ปัจจัยการตอบแทนด้านใดด้านหนึ่งมากเกินไปทำให้ขาดสมดุล การเป็น Performance
base จึงมักต้องใช้ความรอบคอบในการพิจารณาตัวแปรที่เราจะนำมาใช้ชี้นำ
และนั่นคือเหตุผลว่าทำไมความต้องการเชิงคุณภาพของการศึกษาในระบบแบบดังกล่าวจึงจะต้องสูง
เพราะถ้าไม่ใส่ความคิดให้พอ ระบบ Merit Pay ก็ยังจะส่งผลทางลบได้
ในระดับที่ใหญ่ขึ้นมา อย่างการเมืองระดับชาติ
เรามีปัญหาจากระบบอุปถัมภ์ ระบบจารีตนิยมสุดขั้ว เราจะเอาระบบข้างต้นออก
เราก็ต้องคิดไปด้วย เราจะเอาอะไรใส่เข้าไปแทน และ ต้องมองให้ขาดถึงความเป็นระบบ
ที่ตัว ระบบอุปถัมภ์ และระบบจารีต ค้ำจุนสังคมไว้อยู่
และเอาระบบที่ดีกว่าใส่เข้าไปแทน ตัวประชาชน ก็ต้องเพิ่มบทบาท
มีเรื่องของหน้าที่ๆต้องทำต้องรับผิดชอบตัวเองมากขึ้น
ถ้าจะปกครองโดยใช้ระบบผลตอบแทนเป็น Merit base คนก็ต้องคิดมากขึ้น
จะนัวๆเอาแต่เรียกร้องไปวันๆก็ย่อมจะไม่ใช่
ทุกคำเรียกร้องก็จะต้องมีคำตอบของตัวเองเตรียมไว้ว่าที่เรียกร้องไปให้ทำ
มันจะดีกว่าที่เป็นอยู่อย่างไรด้วย เพราะ Merit base นี้ คน
อาจมีความเป็นมนุษย์เท่ากัน แต่คนเรามีคุณค่าต่อสังคมไม่เท่ากัน การคุ้มครอง
ก็อาจไม่เท่ากันด้วย เพียงแค่ความเหลื่อมล้ำนี้ จะมีเหตุผลเป็นตัวประกอบ ด้วยมุมมองทางสังคมที่จะบริหารให้ระบบเดินไปได้
ถ้าไม่ได้ทำ อย่างที่เห็นๆกันอยู่ ประเทศไทยเรา
ก็เลยเหมือนจมอยู่ในกองขี้เป็นสังคมประท้วงนิยม มีแต่เกรียนเต็มเมือง
เพราะระบบที่ใช้บริหารก็พังลงไปหลายส่วนเข้าแล้ว
การล้มเอาระบบใดๆลงโดยไม่คิดถึงสิ่งที่จะมาใช้ทดแทน มันก็คือ Anarchism
ที่พาสังคมไทยไปสู่สังคมอนาถาธิปไตยดีๆนี่เอง
อ้างอิง
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น